İş sağlığı ve güvenliği pek çok konuyu kapsamakta hem işverenin hem de çalışanın uğrayacakları zararı minimize etmektedir. 6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu iş yeri bina eklentilerinde uygulanacak asgari sağlık ve güvenlik şartlarında yükleme yerleri ve rampalar konusuna değinmiştir. 43. maddeye göre yükleme yapılacak olan alanların ve kullanılan yükleme rampalarının yükün boyutu ile uyumlu olması gerekmektedir.
Çalışanların düşmesini önleyecek şekilde tasarlanması gereken rampalar aynı zamanda güvenli olmalıdır. Bu tür yerlerde minimum 1 adet çıkış noktası olması gerekmektedir. Çok yüksek olan yükleme yerlerinde ise her iki uca bir çıkış yerleştirilmelidir. Trafik yolları ve tehlikeli alanlar konusunda ise bu tür rampalar da dâhil olmak üzere çalışanlar için tehlikeli olmayacak şekilde tasarlanması gerekir ibaresi yer almaktadır.
Yükleme rampalarının pek çoğu en az 6 ton taşıma kapasiteli olmaktadır. Müşteri beklenti ve ihtiyaçları doğrultusunda tasarlanmış olan bu rampalarda yük kaldırma işlemleri yapılmaktadır. Bu kapasite ihtiyaç doğrultusunda artırılabilmektedir. İş güvenliği dahilinde çalışanların güvenliğinin tehlike altına atılmaması amacı ile güvenlik önlemlerinin alınması gerekmektedir.
Rampanın kuyruk bölümüne yerleştirilen forklift taşıma modülleri sayesinde farklı noktalara taşınmaktadır. Rampaların pek çoğu uluslararası iş güvenliği kriterlerine uygun olarak üretilmektedir. Forklift yarıçapından yüksek olan bariyerlere konumlandırılan bu sistemlere hidrolik sistemler de entegre edilebilmekte ve sistemin daha güvenli hale gelmesi sağlanmaktadır.
Yükleme rampaları çeşitli bölümlerden oluşmaktadır. Bu bölümler;
- Flap
- Çarpma takozu
- Hidrolik ünite
- Ayak sıkışmasını önleyici saç
- Bakım emniyet kolu
olmaktadır.
Özellikle rampalarda güvenlik sağlamak amacı ile rampaların garanti belgesinin olup olmadığı kontrol edilmelidir. Acil durumlar için yerleştirilen butonların uygun noktalarda olması gerekmektedir. Rampalarda ayak sıkışmalarının önlenmesi amacı ile yanlarına saclar yerleştirilmelidir. Rampaların bakım ve onarım esnasında rahatça hareketini sağlamak için emniyet kolu entegre edilmelidir.
Tüm rampalarının kullanma talimatlarına da ayrıca riayet edilmesi gerekir. Ayrıca yük rampalarının ne kadar taşıma kapasitesi olduğu da çalışanlar tarafından görülebilen bir noktaya yerleştirilmelidir. Çünkü her rampanın taşıma kapasitesi farklı olabilir.
Kontrol ünitesi bulunan rampalarda bu üniteye erişimin de kolay olması gerekir. Park halinde olan araç operatör tarafından takip edilmelidir. Rampaların hidrolik kısımlarında yağ kaçaklarının olmasından kaçınılmalıdır. Şayet ortamda seksiyonel kapı bulunuyor ise rampaların bu sistem ile bütünleşmiş bir şekilde çalışması gerekir.
Menteşeli olan yükleme rampalarında rampa flapının yer aldığı yüzeye aracın 20 cm kadar yaklaşması da yeterli olacaktır. Yük rampalarında özellikle operatörler de dikkatli davranmalıdır. Sürücü park ettikten sonra el frenini çekmeli ve araca takoz yerleştirmelidir. Flapın araç kasasına güvenli bir şekilde oturup oturmadığı kontrol edilmelidir. Bakım işlemleri öncesinde de özellikle emniyet kolunun sabitlenmesi gerekmektedir.
Yükleme esnasında rampada bulunan pano şalteri açık konumda olmalıdır. Şayet depoda ya da yükleme alanında seksiyonel kapı bulunuyor ise bu kapı açılmadan rampa çalışır konuma getirilmemelidir. Rampayı kullanan kişilerin alanında tecrübeli ve eğitimli kişiler olması gerekir. Elektriğin olmadığı durumlarda yükleme rampasının zarar görmemesi ve iş kazasına sebebiyet vermemesi için kullanılmaması doğru olacaktır. Rampa üzerinde yük yüklüyken hareket ettirilmesinden de kaçınılmalıdır.
Kullanım talimatına uygun şekilde kullanılması gereken bu rampalarda iş güvenliği talimatlarının operatöre de bildirilmesi gerekmektedir. Bakım kartları güncel tutulmalı, yılda en az 1 kez rampaların bakım ve onarımlarının yapılması gerekmektedir. Ayrıca kullanım konusunda operatörler üretici firmalardan gerekli eğitimleri almalıdır. Görüldüğü gibi can ve mal kaybının önlenmesi için dikkat edilmesi gereken pek çok nokta bulunuyor. Sizler de bu noktalara dikkat ederek çalışma alanlarınızda güvenlik sağlayabilirsiniz.
